بیماریهای مقاربتی (STDs) عفونتهایی هستند که عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل میشوند. این عفونتها در سراسر جهان بسیار شایع هستند و سالانه میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار میدهند. از موارد شایع بیماریهای مقاربتی میتوان HIV، سیفلیس، سوزاک، کلامیدیا، تبخال تناسلی و HPV را نام برد. از آنجایی که بیماریهای جنسی اغلب تا مدتی بدون علامت هستند، بسیاری از افراد ممکن است از عفونت خود آگاه نباشند. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع برای جلوگیری از عوارض جدی و جلوگیری از انتقال بیماری به سایرین بسیار مهم است. در این مقاله از هومکا علائم بیماریهای مقاربتی و راههای تشخیص زودهنگام عفونتها از طریق آزمایش بیماری های مقاربتی را بیان میکنیم.
انواع بیماریهای مقاربتی و راههای انتقال آنها
بیماریهای مقاربتیعفونتهایی هستند که عمدتاً از طریق تماس جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی و همچنین از طریق تماس پوست به پوست با فرد آلوده منتقل میشوند. این عفونتها توسط باکتریها، ویروسها یا انگلها پدید میآیند. توجه به این نکته مهم است که بعضی از بیماریهای مقاربتی مانند تبخال و زگیل تناسلی برای انتقال نیاز به رابطه جنسی ندارند بلکه حتی تماس پوست به پوست ناحیه تناسلی هم باعث انتقال آنها میشود. بیماریهای مقاربتی شایع و راههای انتقال آنها شامل موارد زیر است:
۱٫ ویروس نقص ایمنی انسانی یا :HIV ذرات عفونی این ویروس در مایعات و ترشحات فرد آلوده از جمله خون، مایع منی، مایعات واژن و شیر مادر وجود دارد. ویروس HIV از طریق رابطه جنسی محافظت نشده، سوزنهای مشترک یا از مادر آلوده در هنگام زایمان و شیردهی منتقل میشود.
۲٫ سیفلیس: سیفلیس توسط باکتری ترپونما پالیدوم بروز میکند. زخمهای این بیماری در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان ظاهر میشوند. سیفلیس میتواند از مادر آلوده به جنین در دوره بارداری منتقل شود.
۳. سوزاک: سوزاک توسط باکتری نایسریا گونوره ایجاد میشود. رابطه جنسی محافظت نشده واژینال، مقعدی یا دهانی با فرد آلوده عامل ابتلا به این عفونت مقاربتی است. باکتری سوزاک میتواند در حین زایمان از مادر آلوده به نوزادش منتقل شود.
۴٫ کلامیدیا: عفونتکلامیدیا توسط باکتری کلامیدیا ایجاد میشود و از راه رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با فرد آلوده سرایت میکند. احتمال انتقال کلامیدیا از مادر به نوزاد در حین زایمان وجود دارد.
۵٫ تبخال تناسلی: تبخال تناسلی توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) پدید میآید و معمولا از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با فرد آلوده منتقل میشود. همچنین از راه تماس پوستی تناسلی نیز احتمال انتقال آن وجود دارد.
۶٫ ویروس پاپیلومای انسانی یا :HPV پاپیلوما گروهی از ویروسها هستند که میتوانند از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با فرد آلوده منتقل شوند. همچنین از راه در تماس پوست به پوست تناسلی نیز قدرت انتقال دارد. HPV باعث زگیل تناسلی میشود و با افزایش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف مرتبط است.
علائم بیماریهای مقاربتی
در بیماریهای مقاربتی طیف وسیعی از علائم و نشانهها دیده میشود اما به این نکته توجه داشته باشید که بروز علائم همیشگی نیست. در برخی موارد تنها علائم خفیف یا غیراختصاصی مثل خارش و التهاب پدیدار میشود و گاهی هم هیچ علائمی بروز نمیکند. اما به طور کلی، آگاهی از علائم عفونتهای مقاربتی و انجام سریع آزمایش خون مقاربتی بسیار مهم است. علائم و نشانههای شایع عفونتهای جنسی به صورت زیر است:
۱٫ ترشحات غیرمعمول: بسیاری از بیماریهای مقاربتی بهخصوص در زنان باعث ترشح غیرطبیعی از اندام تناسلی میشوند. این ترشحات ممکن است مایع غلیظ زرد یا سبز رنگ با بوی غیرعادی باشند.
۲٫ احساس درد در هنگام تخلیه ادرار یا ارتباط جنسی: بیماریهای مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک میتوانند باعث سوزش یا درد در هنگام ادرار شوند. علاوهبر این، تبخال تناسلی میتواند باعث دردناک شدن رابطه جنسی شود.
۳٫ زخمها و ضایعات تناسلی: برخی از بیماریهای مقاربتی مانند سیفلیس و تبخال تناسلی میتوانند باعث ایجاد زخم و تاول در ناحیه تناسلی شوند. این زخمها ممکن است با خارش، درد و سوزش همراه باشند.
۴٫ خارش و سوزش در ناحیه تناسلی: بعضی ازعفونتهای مقاربتی مانند شپش تناسلی یا سوزاک باعث خارش و سوزش شدید در ناحیه تناسلی میشوند. این خارشها ممکن است با برجستگی و بثورات پوستی هم همراه شوند.
۵٫ خونریزی غیر طبیعی واژینال: برخی از بیماریهای مقاربتی بهویژه از نوع مزمن و درمان نشده باعث اختلال در الگوهای قاعدگی میشوند. به عنوان مثال، کلامیدیا و سوزاک میتوانند منجر به خونریزی بین قاعدگی یا خونریزی بعد از رابطه جنسی شوند.
اهمیت انجام آزمایشهای تشخیصی برای بیماریهای مقاربتی
بسیاری از بیماری های مقاربتی ممکن است علائم قابل مشاهدهای بروز ندهند. بنابراین آزمایش برای تشخیص زودهنگام و درمان آنها ضروری است. صبر کردن برای بروز علائم بیماری کاملا اشتباه و خطرناک است. در واقع، بسیاری از افراد آلوده به عفونتهای مقاربتی، بدون علامت هستند و از بیماری خود خبر ندارند. به عنوان مثال، بیماریهای مقاربتی شایع مانند کلامیدیا و سوزاک بهخصوص در زنان غالبا بدون علامت هستند. بدون انجام آزمایش، این عفونتها همچنان در بدن فرد آلوده باقی میمانند و منجر به عوارض جبران ناپذیری مانند بیماری التهابی لگن (PID) و ناباروری خواهند شد. حتی بیماریهای مقاربتی مانند تبخال تناسلی، سیفلیس و HPV که معمولاً با علائم همراه هستند نیز میتوانند در دورههایی نهفته و فاقد علامت شوند. بیماری HPV در صورت عدم تشخیص و درمان ممکن است منجر به مشکلات جدی از جمله زگیل تناسلی و انواع خاصی از سرطان شود. علاوهبر این، بعضی از بیماریهای مقاربتی مثل HIV ممکن است تا مدتها هیچ علامت واضح و آشکاری بروز ندهند. بنابراین، فقدان علائم قابل مشاهده در بسیاری از بیماریهای مقاربتی نشان از اهمیت بسیار بالای آزمایشات مقاربتی دارد.
دفعات آزمایش بیماریهای مقاربتی
بیماریهای مقاربتی در صورت عدم تشخیص و درمان میتوانند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشند. برای بیماریهای مقاربتی تشخیص زودهنگام امکان درمان و پیشگیری از انتقال بیشتر را فراهم میکند. دفعات آزمایش تشخیصی به فعالیت جنسی و عوامل خطر افراد بستگی دارد. برای افرادی که روابط پرخطر جنسی را تجربه کردهاند و یا کسانی که چندین شریک جنسی دارند حداقل سالیانه یک بار انجام آزمایش STD توصیه میشود. روابط جنسی حتی با استفاده از کاندوم هم افراد را در معرض خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی قرار میدهد. انجام منظم آزمایشات مقاربتی به شما کمک میکند حتی از عفونتهای بدون علائم نیز به سرعت آگاه شوید و برای درمان آنها اقدام کنید. زنان باردار نیز باید برای محافظت از خود و جنین، برخی از آزمایشهای مقاربتی را انجام دهند. تعدادی از بیماریهای مقاربتی مانند سیفلیس، HIV و هپاتیت B میتوانند از مادر به نوزاد در حین زایمان یا شیردهی منتقل شوند. از اینرو، انجام یکسری آزمایش بیماریهای مقاربتی برای زنان باردار به منظور پیشگیری از آسیب به نوزاد بسیار مهم است.
انواع آزمایش بیماری های مقاربتی
بسته به نوع عفونت، انواع مختلفی از آزمایشهای مقاربتی در دسترس است. رایجترین انواع آزمایشات STD شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار و آزمایش سواب است.
آزمایش خون: این نوع آزمایش معمولاً برای بیماریهای مقاربتی شامل HIV، سیفلیس، تبخال و هپاتیت استفاده میشود. برای این آزمایش، یک نمونه خون وریدی از ساعد فرد گرفته میشود. سپس نمونه به آزمایشگاه فرستاده میشود و در آنجا برای وجود آنتی بادیها یا آنتی ژنهای عفونی مورد بررسی قرار میگیرد.
آزمایش ادرار: نوع دیگری از تست STD آزمایش ادرار است و اغلب برای تشخیص عفونتهای باکتریایی مانند کلامیدیا استفاده میشود. نمونه ادرار در یک ظرف استریل جمعآوی شده و سپس نمونه در آزمایشگاه برای شناسایی باکتریهای عامل عفونت بررسی میشود.
آزمایش سواب: جمعآوری نمونه مخاطی از ناحیه تناسلی شامل واژن و رکتوم در آزمایش سواپ انجام میشود. جمعآوری نمونه معمولا با استفاده از سواب پنبهای یا برسهای مخصوص انجام میگیرد. سپس مخاط جمعآوری شده برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده میشود. آزمایش سواب برای تشخیص برخی از بیماریهای مقاربتی شامل کلامیدیا، تبخال تناسلی و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) استفاده میشود.
مزایای انجام آزمایش بیماریهای مقاربتی در منزل
آزمایش در منزل برای تشخیص عفونتهای جنسی در سالهای اخیر محبوبیت بسیاری پیدا کرده است. آزمایش در منزل به افراد این امکان را میدهد که به راحتی و در آرامش خانه خود برای بیماریهای مقاربتی آزمایش بدهند. برخی از فواید پرشمار انجام آزمایش مقاربتی در خانه به قرار زیر است:
۱٫ راحتی و آسایش: آزمایش در منزل جایگزین بسیار خوبی برای مراجعه به آزمایشگاههای تشخیص طبی و مراکز درمانی است. در روش آزمایش در منزل دیگر نیاز به مراجعه شما به آزمایشگاه نیست. در این روش، پس از درخواست آزمایش به روش آنلاین، نیروی متخصص از هومکا به منزل شما اعزام شده و کار نمونهگیری را انجام میدهد. نمونه خون یا ادرار دریافت شده بلافاصله جهت بررسی به آزمایشگاه منتقل میشود.
۲٫ حریم خصوصی و محرمانه بودن: مراجعه به مراکز درمانی و درخواست آزمایش STD شاید برای خیلی از افراد سخت و ناخوشایند باشد. اما با آزمایش بیماریهای مقاربتی در خانه حریم خصوصی شما کاملا رعایت میشود و پروسه آزمایش کاملا محرمانه میماند. از اینرو هر زمانی که بخواهید میتوانید بدون دغدغه فکری آزمایش خود را درخواست کنید.
۴٫ تشخیص زودهنگام: آزمایش بیماریهای مقاربتی در منزل امکان تشخیص زودهنگام عفونتهای جنسی را فراهم میکند. دسترسی آسانتر به آزمایشات در این روش و برداشته شدن موانع سنتی، امکان تشخیص و درمان به موقع را فراهم کرده است. مشکلاتی مثل تردد شهری، مرخصی گرفتن برای انجام آزمایش و انتظار برای پذیرش و انجام آزمایش در روش آزمایش در منزل وجود ندارد.